Neem contact met ons op

Zoek je expertise of inspiratie? Heb je een praktische vraag of wil je in contact komen met een collega van een andere school?

Heb je een vraag over het inrichten van een waardevol schoolexamen?

Het schoolexamen biedt, anders dan het centraal examen, de ruimte om schoolexamentoetsing rijk en gevarieerd in te richten, zodat het goed past bij de mogelijkheden van een vak en bij de onderwijsvisie van de school. Maar hoe ziet zo’n waardevol schoolexamen eruit? En waar begin je als je het schoolexamen wilt aanpassen? Bekijk wat het programma Voortgezet Leren jou te bieden heeft.

Praktijkvoorbeelden

Checklist Examenreglement

Wat moet er in het eindexamenreglement in elk geval opgenomen worden? Met deze checklist weet je zeker dat alle zaken die moeten worden geregeld zijn opgenomen. 

Checklist PTA

Controleer doormiddel van deze checklist of het PTA van jullie school voldoet aan alle eisen.

Checklist Kwaliteit van schoolexaminering

Deze checklist gebruik je bijvoorbeeld als startpunt van gesprek over de borging van de kwaliteit van het schoolexamen. 

Zelfevaluatie kwaliteitsborging SE

Met deze zelfevaluatie ga je na of de processen rondom schoolexamens op jullie school zijn ingericht volgens de wet- en regelgeving.

Checklists

Tools en instrumenten

Bijeenkomsten

Podcasts

Tips kennisdelen

Leestips

handreiking-visie-op-se

Handreiking visie op se

Handreiking De ontwikkeling van een visie op toetsing en schoolexaminering

Aan de hand van vijf vragen ga je aan de slag met visie, praktijk en kwaliteitsborging. 

docenten

Handreiking collegiale consultatie schoolexaminering

Een laagdrempelige manier om met collega's van buiten de eigen school in gesprek te gaan over de kwaliteitsborging van schoolexaminering.

leerling-6

Leerling 6

Handreiking  Examencommissie  VO

Wat is de rol, verantwoordelijkheid en zijn de taken van de examencommissie? Met deze handreiking ga je er het gesprek over aan in jouw school.

Handreikingen

Rapport: schoolexaminering in het onderwijs

De inspectie heeft onderzoek gedaan naar de schoolexaminering in het voortgezet onderwijs. Onder 104 scholen van 64 besturen is onderzocht of de toetsing en examinering zorgvuldig verlopen en hoe besturen en scholen een zorgvuldig verloop van de toetsing en examinering bewaken.

Kennis uit onderzoek

cover-magazine-examen

Cover Magazine examen

Magazine Aan de slag met doorstroom en waardevol schoolexamen

Een magazine vol actuele praktijkvoorbeelden, interviews met experts en onderzoekers en praktische instrumenten over doorstroom en waardevol schoolexamen. Laat je inspireren en ondersteunen bij jullie schoolontwikkeling.

maatwerktabel

Maatwerk: wat kan en mag?

Met maatwerk geef je meer ruimte aan talentontwikkeling en persoonlijke kwaliteiten van leerlingen: laat álle leerlingen presteren in eigen tempo en naar eigen kunnen, van praktijkonderwijs tot vwo. Welke mogelijkheden zijn er om uw leerlingen maatwerk aan te bieden?


leernetwerk_examen

Herijking centraal examen

Wat is de inzet van de VO-raad op de herijking van het centraal examen? De VO-raad streeft naar meer eigentijds onderwijs met meer ruimte voor talenten, meer uitdaging voor leerlingen en meer flexibiliteit en maatwerk. 

Ook interessant

effectief-leesonderwijs_web

Effectief leesonderwijs_web

een waardevol schoolexamen

Zoek je expertise of inspiratie? Heb je een praktische vraag of wil je in contact komen met een collega van een andere school? Kijk op de website van het Expertisepunt Burgerschap of:

Heb je een vraag over brede vorming en/of burgerschapsonderwijs?

Een magazine vol actuele praktijkvoorbeelden, interviews met experts en onderzoekers en praktische instrumenten over brede vorming en burgerschap. Laat je inspireren en ondersteunen bij jullie schoolontwikkeling.

Hoe creëer je een schoolomgeving waarin leerlingen gelijke kansen krijgen? Bekijk de inzichten uit onderzoek over kansengelijkheid op school en ga met de handvatten aan de slag

De QuickScan Burgerschap is een gesprektool die inzicht geeft inzicht in waar een school staat als het gaat om burgerschap in de school en op welke onderdelen een school zich nog verder kan ontwikkelen. 

Op deze poster wordt op een prachtige visuele manier duidelijk gemaakt wat er verstaan kan worden onder burgerschap. 

Handig

Onderwijspedagoog Gert Biesta vertelt over wereldgericht onderwijs en subjectificatie. Het werk van Biesta kan als vertrekpunt dienen voor de praktische invulling van Brede vorming en burgerschapsonderwijs.

In dit filmpje wordt Gert Biesta's lezing van de termen kwalificatie, socialisatie en subjectificatie uitgelegd. Deze drie doeldomeinen waar de pedagogische opdracht van het onderwijs zich in beweegt ligt voor veel scholen aan de basis van de praktische invulling van brede vorming. 

In deze podcast gaan Tjip de Jong en lector Hessel Nieuwelink het gesprek aan over burgerschapsonderwijs. Is burgerschap een onderwerp voor een vak op school of moet een school zich richten op kennisoverdracht.

Wat wordt er verstaan wordt onder burgerschapsonderwijs en hoe kunnen scholen omgaan met onderwerpen als vrijheid van meningsuiting, homoseksualiteit, et cetera.?

Kijk- en luistertips

Het Expertisepunt Burgerschap deelt actuele informatie, tips en inspiratie over het vormgeven van burgerschapsonderwijs in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.

Door docenten te trainen in kritisch denken, draag je bij aan kritisch denkende leerlingen. De kennisrotonde deed onderzoek naar didactische werkvormen rond dit thema.

Lees meer over cultuureducatie als onderdeel van de brede vorming van leerlingen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen en jongeren door cultuureducatie kennis, inzicht en vaardigheden ontwikkelen.

Verbinden met de wijk als onderdeel van burgerschapsonderwijs: hoe doe je dat? In dit artikel worden vier vormen van samenwerkingen met de wijk genoemd.

Verder lezen

In dit katern geeft de VO-raad een overzicht van wat burgerschap in de school 
allemaal kan zijn, vertellen experts hun inzichten en geven schoolleiders en 
bestuurders voorbeelden van hoe zij burgerschap vormgeven.

Het plusdocument is een verzameling aan vaardigheden die de leerling heeft verkregen op het gebied van brede vorming tijdens diens schoolcarriére. De VO-raad schreef een handreiking voor (de ontwikkeling van) een plusdocument.

Negen ijkpunten die te gebruiken zijn als checklist bij de schoolbrede invulling en versterking van goed burgerschapsonderwijs.

Deze handreiking helpt je om als school de stap te zetten van wettelijke burgerschapsopdracht naar een meerjarig  samenhangend onderwijsprogramma van burgerschapsdoelen volgend op een visie.

Verdiepend

brede-vorming-en-burgerschap

Brede vorming en burgerschap

De school is een omgeving waar kinderen zich in brede zin ontwikkelen. Naast beroepsgerichte en academische kennis ontwikkelen zij er competenties en vaardigheden die nodig zijn om mee te kunnen doen en bij te dragen aan de maatschappij. Bij brede vorming staan de persoonlijke kwaliteiten en vaardigheden van de leerling centraal. Burgerschapsonderwijs gaat over wat je kan met je verschillende vrijheden en rechten, voor jezelf, een ander en de samenleving. Bekijk hoe het programma Voortgezet Leren jou met deze thema’s kan helpen.

Brede vorming en burgerschap Archives

Brede vorming en burgerschap Archieven - Voortgezet Leren

Leerlingen motiveren met toekomstgericht onderwijs

Voortgezet Leren

https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2020/04/VL-vignet-1@4x.png

Heb je een praktische vraag of wil je in contact komen met een collega van een andere school?

Heb je een vraag over doorstroom?

Zittenblijven in het primair en voortgezet onderwijs: Een inventarisatie van de voor- en nadelen van het CPB

Heeft het strikt toepassen van overgangsnormen in het voortgezet 
onderwijs positief effect op de prestaties van zittenblijvers?

Gebruik kennis uit onderzoek

In deze handreiking vind je links naar onderzoeken, handreikingen en voorbeelden van andere scholen om je op weg te helpen naar een lager percentage zittenblijvers.

Downloads

Maryse is rector van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer. Op die school werkt men als sinds jaren met een heterogene brugklas. Wat zijn de ervaringen op het OSB hiermee? Wat kunnen andere scholen van hen leren?

Op welke manier maken we zwaarwegende beslissingen? Moet je alleen cijfers gebruiken of is je intuïtie belangrijk? Hoe kunnen we komen tot een juiste beslissing? Die vragen en meer beantwoorden we in deze aflevering met Janneke Sleenhof.

stap voor stap schoolbrede onderwijsontwikkeling

vo_grcu-7

Doorstroom

Doorstroom Archives

Doorstroom Archieven - Voortgezet Leren

Heb je een vraag over het stimuleren van eigenaarschap op jouw school?

Bekijk hier het stappenplan dat illustreert hoe je leerlingen kunt betrekken, en hoe je dit succesvol doet. Lees meer over inzichten uit onderzoek die aantonen waarom het betrekken van leerlingen zo belangrijk is.

Stichting Leerkracht heeft drie concrete tips geformuleerd om het eigenaarschap van leerlingen te vergroten. Aan de hand van video's en stappenplannen worden de tips uitgelegd. 

Het leerlab 'Leerling eigenaar leerproces' heeft een menukaart ontwikkeld om docenten ideeën te geven om leerlingen meer eigenaar te maken van hun leerproces.

Tips & tricks

Een magazine vol actuele praktijkvoorbeelden, interviews met experts en onderzoekers en praktische instrumenten over eigenaarschap van leerlingen. Laat je inspireren en ondersteunen bij jullie schoolontwikkeling.

In deze podcast krijg je een introductie op een paar belangrijke concepten zoals motivatie en metacognitie. Ook krijg je praktische tips om het eigenaarschap van jouw leerlingen te vergroten. 

Motivatie is nauw gerelateerd aan eigenaarschap. Maar hoe raken jongeren gemotiveerd iets te willen en te bereiken? De vraag wat iemand motiveert is heel persoonlijk. Huub Nelis kijkt in dit boek naar de code van motivatie.  

Dit boek laat zien hoe je het onderwijs in units, leerpleinen of domeinen vorm kunt geven. Het geeft inzicht in hoe je ruimte creëert voor eigenaarschap en zelfsturing van leerlingen, leraren en schoolleiders. Door vertrouwen te geven vergroot je eigenaarschap van leerlingen. 

Lees- en luistertips

Kom erachter welke instrumenten je kan inzetten om met leerlingen in gesprek te gaan over het beleid bij jou op school.  

Lees hier welke interventies van een schoolleider bevorderen dat lerarenteams het eigenaarschap van leerlingen gaan versterken.

Dankzij metacognitieve vaardigheden kunnen leerlingen nadenken over wat ze leren, waarom ze leren en hoe ze leren. Lees hier meer over dit onderwerp.

Gebruik inzichten uit onderzoek

eigenaarschap-van-leerlingen

Eigenaarschap van leerlingen

Door leerlingen meer eigenaarschap te leren nemen over hun eigen leerproces, kan de intrinsieke motivatie van leerlingen toenemen en kunnen de leerprestaties verbeteren. Hoe stimuleer je op school dit eigenaarschap van leerlingen? Lees in de praktijkvoorbeelden hoe andere scholen dit aanpakken, ga aan de slag met de tools, kom naar één van onze bijeenkomsten of verdiep je verder via kennis uit onderzoek.

Door leerlingen meer eigenaarschap te geven en te leren nemen over hun eigen leerproces, kan de intrinsieke motivatie van leerlingen toenemen en kunnen de talenten van leerlingen beter tot hun recht komen. Hoe stimuleer je meer eigenaarschap bij leerlingen op jouw school? En hoe begeleid je leerlingen en docenten hierin? Lees in de praktijkvoorbeelden hoe andere scholen dit aanpakken, ga aan de slag met de tools, kom naar één van onze bijeenkomsten of verdiep je verder via kennis uit onderzoek. 

Eigenaarschap van leerlingen Archives

Eigenaarschap van leerlingen Archieven - Voortgezet Leren

Wil jij: sparren met een collega van een andere school, advies over jouw schoolafhankelijke situatie of meer inspiratie over dit onderwerp? 

Heb je een vraag over formatieve cultuur? 

Aan de hand van acht stellingen vertelt grondlegger van het formatief evalueren Dylan Wiliam wat het wel en niet is. 

Valentina Devid bespreekt het Toetsrevolutie-model van formatief handelen, de onderliggende principes en geeft praktische voorbeelden. 

Kom meer te weten welk effect formatief leren op de motivatie van leerlingen kan hebben

Maak kennis met de begrippen formatief evalueren, werken, leren, toetsen en een formatieve cultuur.

Vind hier tips, ideeën, toolkits en podcasts en krijg handvatten om formatief te werk te gaan.

Bekijk hier interessante podcasts, filmpjes en websites over formatieve cultuur.

Starten met formatief

In dit onderzoek wordt het verband tussen leerlingmotivatie en formatief handelen onderzocht binnen het wiskundeonderwijs.

 In deze bijdrage worden handvatten geboden hoe toetsing binnen het curriculum voor alle leerlingen een leerkans kan zijn. 

Hoe zorg je ervoor dat je succesvol aan de slag gaat met formatief handelen? Ontdek hoe je feedback effectiever en efficiënter kunt inzetten.

Een magazine vol met inspirerende 
praktijkvoorbeelden, praktische instrumenten en tips om een formatieve cultuur stap voor stap in jouw school te ontwikkelen. 

Op een rij staan een aantal belangrijke eigenschappen van formatief evalueren. Ook vind je hier verwijzingen naar onderzoek, websites, podcasts, filmpjes, enzovoort.

Bekijk welke vijf voorwaarden belangrijk zijn om effectief formatief te kunnen toetsen.

keuzeruimte

Keuzeruimte

Op een school met een formatieve cultuur werkt iedereen formatief: leerlingen, leraren én schoolleiding. Iedereen bepaalt leerdoelen en succescriteria voor zichzelf. Als schoolleider maak je dit mogelijk. Het biedt leraren en leerlingen inzicht in het leerproces. De verkregen inzichten en informatie kunnen zij gebruiken om dit leerproces te optimaliseren. Wil jij op jouw school een formatieve cultuur creëren óf borgen? Ga aan de slag met onze tools, kom naar een van onze bijeenkomsten en lees hoe andere scholen het aanpakken.

Formatieve cultuur

Formatieve cultuur Archives

Formatieve cultuur Archieven - Voortgezet Leren

Heb je een vraag over gespreid leiderschap?

In dit boek lees je over het onderzoek naar een bepaalde inrichting van de arbeidsorganisatie van scholen, waarbij een team van leraren de collectieve 
verantwoordelijkheid op zich neemt voor de ontwikkeling van een groep leerlingen gedurende een of meerdere jaren. Het organisatiemodel beoogt de uitdagingen van scholen op het gebied van kwaliteit, wendbaarheid en werkplezier aan te kunnen gaan. Je leest ook hoe gespreid leiderschap onderdeel uitmaakt van het organisatiemodel.

In deze factsheet bekijk je de inzichten uit het onderzoek naar de invloed van (gespreid) leiderschap en de samenhang met contextuele, relationele en individuele condities. Daarnaast krijg je zes aanbevelingen voor de praktijk van (informele) leiders.

In dit proefschrift lees je over het onderzoek naar hoe schoolleiders en leraren leiding geven aan samenwerkend innoveren in scholen. Thema's als samenwerkend innoveren, leiden via gespreid leiderschap en gezamenlijke spirit komen hierbij aan bod. 

De onderzoeken en inzichten in dit boek helpen om in de praktijk handen en voeten te geven aan gespreid leiderschap.

De schrijvers van dit boek geloven erin dat het er simpelweg om gaat dat leraren mogen doen waar ze in geloven: ideeën waarmaken en daardoor zorgen voor beter onderwijs. In dit handboek lees je praktische tips van leraren voor leraren die willen pionieren. Iets voor de leraren in jouw team?

Wat weten we uit eerdere onderzoeken over de rol van leraren bij onderwijsvernieuwingen en wat is de impact hiervan op leraren? En wat is de ervaring van onderwijsexperts over de rol van leraren bij onderwijsvernieuwing in de praktijk? Dat en meer lees je in deze verkenning.

Hoe werk je vanuit gespreid leiderschap aan onderwijs- en schoolontwikkeling? Dit katern van VO-academie geeft je handvatten om de ontwikkeling te ondersteunen.

In deze aflevering gaan onderzoeker Angela de Jong en schoolleider Adrienne van Pelt met elkaar in gesprek over gezamenlijke innovatie op school. Hierbij gaan ze onder meer in op verschillende leiderschapspatronen en -praktijken en duiken ze in de schoolpraktijk van Adrienne.

Ook als je klaar bent met je opleiding kan je je als leraar blijven verbeteren en je eigen loopbaan vormgeven. Welke mogelijkheden zijn er? Hoe neem je je ontwikkeling in eigen hand? Deze vraagstukken bespreekt presentator en leraar Erik Ex met Valentina Devid, leraar geschiedenis en levensbeschouwing en teamleider havo bij het Christelijk Lyceum Apeldoorn. 

Wat leren we van vier jaar podcasten over gespreid leiderschap? In deze aflevering blikken ze samen met Joseph Kessels, de eerste gast van de podcast, terug op de lessen die ze hebben geleerd in de podcastreeks tot nu toe. Hierbij reflecteren ze op de dilemma's en lastige vragen die in veel van de gesprekken terugkwamen. 

Samen met de gasten onderzoekt podcasthost Jeroen van Grunsven hoe gespreid leiderschap in de praktijk werkt, en onder welke voorwaarden het op een succesvolle manier kan bestaan. Waarom is het ook voor leraren aantrekkelijk? En hoe leidt het tot beter onderwijs?

Lees verhalen van leraren en bekijk handreikingen en tips als leraar, hr-professional of leidinggevende over de loopbaanontwikkeling van leraren.

Hoe kan het leiderschap van leraren in scholen versterkt worden? Hoe kunnen leraren deze rol op zich nemen en wat kunnen schoolbesturen doen om leiderschap te stimuleren? Op basis van het rapport Teacher Leadership van Marco Snoek, Frank Hulsbos en Inge Andersen wordt op deze website antwoord gegeven op deze vragen.

Op deze website vind je interactieve informatie, een podcast, inzichten uit onderzoek en een blog gebundeld over gespreid leiderschap.

gespreid-leiderdchap-pv255

Gespreid leiderdchap - PV255

Leraren en andere medewerkers krijgen op steeds meer scholen ruimte om het voortouw te nemen op ontwikkelingen in de school. Vaak past zo'n ontwikkeling goed bij een talent of expertise van de medewerker. Leiderschap is daarmee niet alleen meer het domein van de leidinggevende, maar van iedere medewerker. Gespreid leiderschap is leerzaam, motiverend en maakt het werken in het onderwijs aantrekkelijker. Bekijk op deze pagina hoe ons aanbod helpt om aan de slag te gaan met gespreid leiderschap op jouw school.

Gespreid leiderschap

Gespreid leiderschap is leerzaam, motiverend en maakt het werken in het onderwijs aantrekkelijker. Bekijk op deze pagina hoe ons aanbod helpt om aan de slag te gaan met gespreid leiderschap op jouw school.  

Gespreid leiderschap Archives

Gespreid leiderschap Archieven - Voortgezet Leren

Heb je een vraag over Leidinggeven aan schoolontwikkeling?

Om schoolleiders te ondersteunen bij hun taak om te zorgen voor goed onderwijs heeft een groep onderzoekers hun expertise gebundeld in dit open access boek. Verschillende leiderschapspraktijken zijn in deze publicatie uitgewerkt door wetenschappelijke inzichten te koppelen aan praktische handvatten en voorbeelden.

Welke interventiekeuzes maken schoolleiders, en hoe motiveren ze deze keuzes? En welke rol speelt onderzoek in de interventiekeuzes van schoolleiders? In dit onderzoek van Annemarie Neeleman kom je meer te weten over dit onderwerp. 

De leidraad is gemaakt voor docenten en schoolleiders in het 
voortgezet onderwijs die onderwijs willen onderbouwen met kennis uit onderzoek. Ga hiermee direct aan de slag op jouw school

In deze aflevering spreekt Jeroen van Grunsven met adviseur Juliette Vermaas en schoolleider Ronald Schaefer over schoolontwikkeling en wat jouw rol als schoolleider daarbij is. 

In deze aflevering blijven we na met Gert Verbrugghen. Op het Alfrinkcollege in Deurne stond Gert als docent Engels aan de basis van een nieuwe schoolbrede aanpak.

In deze aflevering gaat Erik Ex in gesprek met Erika Diender, (oud)bestuurder bij Gelderse scholengroep Quadraam over een kwaliteitscultuur op school. In haar acht jaar bij Quadraam zette Erika in op een kwaliteitscultuur.

Luistertips

istockcredits_leiddinggeven

Als schoolleider speel je een cruciale rol in onderwijsvernieuwingen op jouw school. Weet jij hoe je met een onderwijsontwikkeling aan de slag kunt, en hoe je jouw collega’s hierin meeneemt? Op deze pagina vind je handvatten en tools die je hierbij ondersteunen. Lees in onze praktijkvoorbeelden hoe andere schoolleiders met een verandertraject of projectmatig werken om zijn gegaan, en luister naar de podcasts die jou helpen om jouw schoolontwikkeling succesvol door te zetten.

Leidinggeven aan schoolontwikkeling

Als schoolleider speel je een cruciale rol in onderwijsvernieuwingen op jouw school. Weet jij hoe je met een onderwijsontwikkeling aan de slag kunt, en hoe je jouw collega’s hierin meeneemt? Op deze pagina vind je handvatten en tools die je hierbij ondersteunen. Lees in onze praktijkvoorbeelden hoe andere schoolleiders met een verandertraject of projectmatig werken om zijn gegaan, en luister naar de podcasts die jou helpen om jouw schoolontwikkeling succesvol door te zetten

Leidinggeven aan schoolontwikkeling Archives

Leidinggeven aan schoolontwikkeling Archieven - Voortgezet Leren

Heb je een vraag over lerende cultuur? 

De leidraad ‘Werken aan onderwijsverbetering. Evidence informed naar een lerende organisatie in het voortgezet
onderwijs’ is gemaakt voor leraren en schoolleiders in het
vo die hun onderwijs willen onderbouwen met kennis uit onderzoek. 

Een verkenning door de Hogeschool van Amsterdam van manieren waarop het leiderschap van leraren in scholen versterkt kan worden

Het nieuwe katern van de VO-academie, Werken aan een lerende cultuur, is bedoeld voor schoolleiders en bestuurders die op een kennisgedreven wijze leiding willen geven aan onderwijs- en schoolontwikkeling.

Samen met management en leraren gaat het RdMC op zoek naar praktische oplossingen en koppelt hieraan wetenschappelijk onderzoek zodat we weten wat waarom werkt en wat niet 
bij de professionalisering van leraren. De nadruk ligt op informeel leren op de werkplek, vaak ondersteund door ict.

Dit rapport is de weerslag van de uitvoering van een kwalitatief onderzoek naar de 
duurzame ontwikkeling van de school als professionele leergemeenschap (PLG).

In aflevering 6 gaat Jeroen van Grunsven in gesprek met Céleste Kluts en Pierre van Meeuwen over het fenomeen professionele leergemeenschap (PLG).

In deze aflevering: Peter de Visser, directeur-bestuurder van Stad en Esch. Overtuigd van de kracht van autonomie stapte de school bijna zeven jaar geleden over op zelfsturende teams. 

In deze tweede aflevering van de podcast Samen Onderzoeken gaan verschillende gasten in gesprek over de vraag wat het van een organisatie vraagt om een onderzoekscultuur te creëren.

Het Platform is een initiatief van de PO-Raad, VO-raad, de MBO Raad en de lerarenopleidingen. In de kennisbank vind je praktijkvoorbeelden, instrumenten en relevante publicaties over opleiden in de school.

In dit boek vind je achttien schoolportretten over kwaliteitsverbetering van hun onderwijs. Hoe hebben deze scholen verandering aangepakt en wat leerden ze van elkaar? 

Voion heeft een ontwikkelmodel Lerende Organisatie opgesteld. Bekijk op welk niveau jouw school zit en zie waar je stappen kunt zetten. 

Sterksamenwerken.nl biedt praktische checklists, tips en hulpmiddelen bij het samenwerken in een team. Je past ze toe aan het begin, aan het eind of onderweg als je vastloopt of denkt dat het beter kan.

Bekijk het antwoord op de vraag: hoe kunnen middenmanagers in het vo een positieve invloed uitoefenen op de ontwikkeling van een lerende organisatie en leercultuur? Bekijk ook andere vragen en antwoorden over lerende cultuur op Kennisrotonde.

Door systematisch te werken aan schoolontwikkeling, kan een verbetercultuur worden gerealiseerd. Lees hier wat al bekend is over schoolontwikkeling en verbetercultuur?

startdag_overzichtsfoto_2400x1439

een lerende cultuur

Wil jij op jouw school een cultuur waarin leren van en met elkaar een centrale rol speelt? Waarbij het team een onderzoekende houding heeft, met vertrouwen met elkaar samenwerkt en kennisgedreven te werk gaat? Zorg dan voor duidelijke kaders, faciliteer je medewerkers in het gebruik van instrumenten en bied je team de ruimte om te onderzoeken. Het aanbod op deze pagina ondersteunt je om hiermee aan de slag te gaan.

Lerende cultuur

In een professionele leercultuur blijven niet alleen leerlingen, maar ook leraren, schoolleiders en bestuurders zich ontwikkelen.

Lerende cultuur Archives

Professionele leercultuur: lees praktijkvoorbeelden en bekijk tools

Heb je een vraag over het organiseren van maatwerk?

In dit schema vind je een overzicht van wat er mogelijk is met maatwerk. Denk aan vakken volgen op een hoger of lager niveau, langzamer of sneller door het programma, en het plusdocument.

Vijf scholen delen hun aanpak rondom aanvullend onderwijs, we schetsen feiten en cijfers en de richtlijnen van het ministerie van OCW worden gedeeld.


In 2017 en 2018 zijn 30 vo-scholen binnen een pilot elk op eigen wijze aan de slag gegaan met maatwerk. De resultaten van de pilot zijn opgenomen in dit magazine. 

Deze elf scholen zijn op eigen wijze aan de slag gegaan met maatwerk. Lees hoe zij dit hebben gedaan.

Vind handvatten voor onderwijs op maat voor leerlingen die na de Internationale Schakelklas (ISK) instromen in het voortgezet onderwijs. 

Aan de slag

Welke invloed heeft het zelf kiezen van het instructieniveau op de leerresultaten en de motivatie van leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs? 

De verwachting is dat leerlingen door maatwerk meer en beter worden uitgedaagd. Dat zou een positieve invloed kunnen hebben op de motivatie van leerlingen. Klopt dit wel?


Wat zijn de effecten van een aanpassing in het lesaanbod, waarbij er ’s ochtends centrale lessen worden gegeven en ’s middags ondersteuning en verdieping op de leerprestaties en de motivatie van leerlingen? 

Wil jij op jouw school ruimte creëren voor talentontwikkeling en persoonlijke kwaliteiten van leerlingen, in hun eigen tempo en naar eigen kunnen? Op deze pagina vind je handige tools, inspirerende verhalen en nuttige bijeenkomsten om maatwerk te organiseren. Zie wat kan en mag, lees recent onderzoek en ga samen met je team aan de slag.