Als leraar speel jij een cruciale rol in de ontwikkelingen in jouw les én op school. Voortgezet Leren kan jou daarbij ondersteunen. Maak gebruik van ons aanbod, bezoek één van onze bijeenkomsten of raak geïnspireerd door de tips, praktijkvoorbeelden en podcasts.

Leraren

Als schoolleider speel jij een belangrijke rol in de continue verbetering van het onderwijs en de schoolorganisatie. Je zorgt bovendien dat iedereen op school hun werk kan doen. Voortgezet Leren kan jou daarbij ondersteunen. Maak gebruik van ons aanbod en bezoek onze bijeenkomsten.

Schoolleiders

Scholen ontwikkelen zich meer en meer als professionele organisaties. Jij bent cruciaal om die ontwikkeling mogelijk te maken. Voortgezet Leren kan jou ondersteunen. Maak gebruik van ons aanbod, word geïnspireerd door de praktijkvoorbeelden of doe mee aan onze trainingen en bijeenkomsten.

Stafmedewerkers

Misschien vind je dit ook interessant:

Heb jij vragen over dit onderwerp? Neem contact met ons op en we helpen je verder.

Meer weten?

Meld je aan voor de Voortgezet Leren nieuwsbrief en ontvang het laatste nieuws en praktijkvoorbeelden:

Blijf op de hoogte

Anne Roose-Pieffers en Ina van Rijssen-Oosterbroek

Eigenaarschap van leerlingen

Maatwerk

Maatwerk organiseren

Werken met leerdoelen

Nieuwe collega’s op weg helpen met onboarding

Organisatieontwikkeling

Professionalisering

SHRM

Eigentijds onderwijs

Praktijkvoorbeelden

Eigenaarschap leraren

scan school als professionele leergemeenschap

Professionele leercultuur

Formatieve cultuur

Tools en instrumenten

Geïnteresseerd? 

Doorstroom

inspiratiebijeenkomst pilot schoolbreed onderwijsontwikkeling

Veranderaanpak: van pilot naar duurzame ontwikkeling

Bijeenkomsten

Vragenlijst zelfvertrouwentool (standaardversie)

Vragenlijst zelfvertrouwentool (aangepast naar specifiek vak/activiteit)

Het instrument is geschikt voor bovenbouw basisonderwijs; voortgezet onderwijs

Doelgroep

Naar schatting bedraagt de tijdsinvestering 2 uur.
&rsaquo; Bekijk een <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools/" data-type="page" data-slug="wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools">voorbeeld van een tijdsinvestering</a>.

Tijdsinvestering onderzoek

Op <a href="https://www.voortgezetleren.nl/op-welke-bronnen-zijn-de-tools-gebaseerd/" data-type="page" data-slug="op-welke-bronnen-zijn-de-tools-gebaseerd">deze pagina</a> vind je een overzicht van de bronnen waarop de tools zijn gebaseerd.

Bronnen

Ik wil weten in hoeverre het zelfvertrouwen van mijn leerlingen verandert. 

Zelfvertrouwentool

Hoe bereid je de afname van de zelfvertrouwentool voor?

Stap 1: Zorg dat er toestemming is van ouders/verzorgers voor het afnemen van de vragenlijst. Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens en toestemming regelt</a>.
Stap 2: Vul het vak/de activiteit in op de juiste plaatsen in de vragenlijst als je het schoolgerelateerd zelfvertrouwen van een specifiek vak wilt weten. Als je geen specifiek vak onderzoekt, gebruik dan de standaardversie.
Stap 3: Print de vragenlijst voor een afname op papier of bereid een online afname voor viabijvoorbeeld <a href="https://nl.surveymonkey.com" target="_blank" rel="noopener">Survey Monkey</a> of <a href="https://www.google.nl/intl/nl/forms/about/" target="_blank" rel="noopener">Google Formulieren</a>.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal/" data-type="page" data-slug="wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal">de voor- en nadelen van afname op papier of digitaal</a>.

Voorbereiding

Hoe voer je de afname van de vragenlijst uit?

Stap 1: Geef uitleg aan leerlingen over het invullen van de vragenlijst:
<ul>
<li>De vragenlijst gaat over zelfvertrouwen in lessen/opdrachten [van een specifiek vak/een specifieke activiteit].</li>
<li>Vertel de leerlingen dat de vragen anoniem worden verwerkt. De leerling moet zich vrij voelen in het beantwoorden van de vragen.</li>
<li>Vertel de leerlingen uit hoeveel vragen de vragenlijst bestaat.</li>
<li>Leerling leest de toelichting voor het invullen van de vragenlijst.</li>
<li>Leerling leest een stelling en omcirkelt &eacute;&eacute;n van de 5 antwoordcategorie&euml;n.</li>
<li>Als de leerling klaar is, geeft hij/zij de vragenlijst aan jou of slaat hij/zij de antwoorden digitaal op.</li>
</ul>
Stap 2: Sla de vragenlijst op een beveiligde plek op.
&rsaquo;Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens en toestemming regelt</a>.

Uitvoering

Hoe analyseer je de verkregen antwoorden?

Stap 1: De antwoorden van leerlingen worden ingevoerd in een Excel-format. Bij een online afname kunnen antwoorden worden ge&euml;xporteerd naar Excel. Bij een papieren afname worden antwoorden handmatig ingevoerd in Excel (invoertijd 1 minuut per leerling). Wanneer een leerling meerdere antwoorden heeft gegeven of geen antwoord gegeven heeft, dan vul je niets in. Belangrijk is dat in het Excel-format alleen cijfers komen te staan. De cijfers staan voor de antwoorden van de leerlingen (&lsquo;Past nooit bij mij&rsquo;=1, &lsquo;Past bijna nooit bij mij&rsquo;=2, &lsquo;Past soms bij mij&rsquo;=3, &lsquo;Past bijna altijd bij mij&rsquo;=4 en &lsquo;Past altijd bij mij&rsquo;=5).
&rsaquo; Download <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Excel-format-zelfvertrouwentool.xlsx">het Excel-format</a>.
Stap 2: De antwoorden van leerlingen worden in het Excel-format geanalyseerd door eerst een gemiddelde te berekenen van alle gegeven antwoorden per stelling. De stellingen die samen &lsquo;zelfvertrouwen op school&rsquo; meten vormen een zogenoemde schaal. In het Excel-format staat ook een gemiddelde voor de schaal.
Stap 3: Het Excel-format geeft informatie over de betrouwbaarheid, het gemiddelde en de standaardafwijking.

Analyse

Wat vertellen de resultaten jou?

Bekijk het gemiddelde, de betrouwbaarheid en de standaardafwijking van de schaal. Als leerlingen een hoge score hebben op schoolgerelateerd zelfvertrouwen, betekent dit dat ze zelfvertrouwen hebben wat betreft hun schoolwerk en dat ze zelfvertrouwen hebben voor bijvoorbeeld moeilijke taken. Aan de hand van de gemiddelde score kan antwoord worden gegeven op de vraag in welke mate leerlingen zelfvertrouwen hebben in het maken van schoolwerk. Als deze vragen voor meerdere vakken afgenomen worden, dan is een vergelijking te maken tussen die vakken en is het mogelijk te zien waar leerlingen wel/geen vertrouwen hebben. Dit instrument is niet geschikt om conclusies te trekken over individuele leerlingen, bijvoorbeeld over faalangst.
&rsaquo; Bekijk waarom het belangrijk is de <a href="https://www.voortgezetleren.nl/waarom-is-de-betrouwbaarheid-belangrijk/" data-type="page" data-slug="waarom-is-de-betrouwbaarheid-belangrijk">betrouwbaarheid</a> te controleren en <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zegt-de-standaardafwijking-mij/" data-type="page" data-slug="wat-zegt-de-standaardafwijking-mij">hoe je de standaardafwijkingen interpreteert</a>.

Interpretatie

Wat kun je vervolgens doen met de resultaten?

<ul>
<li>Je kunt het onderwijs aanpassen met als doel het zelfvertrouwen van leerlingen (verder) te verhogen.</li>
<li>Zoeken naar onderliggende redenen voor tegenvallend zelfvertrouwen. Hiervoor kunnen leerlingen en leraren worden ge&iuml;nterviewd. Bekijk de <a href="https://www.voortgezetleren.nl/post/interview-tool-leraren/">interviewtool leraren</a>.</li>
</ul>

Vervolgstappen

Vragenlijst zelfregulatietool (doc)

Vragenlijst zelfregulatietool (pdf)

Het instrument is geschikt voor bovenbouw basisonderwijs en voortgezet onderwijs.

Naar schatting bedraagt de tijdsinvestering 8 uur. Het afnemen van de vragenlijst in de les duurt ongeveer 30 minuten.
&rsaquo; Bekijk een <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools/" data-type="page" data-slug="wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools">voorbeeld van een tijdsinvestering</a>.

Ik wil weten in hoeverre de zelfregulatie bij mijn leerlingen verandert. 

Zelfregulatietool

Hoe bereid je de afname van de zelfregulatievragenlijst voor?

Stap 1: Voor afname dienen ouders/verzorgers toestemming te hebben gegeven. Verder worden de gegevens vertrouwelijk behandeld. Individuele leerlingen mogen niet kunnen worden herleid uit de resultaten. Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens en toestemming regelt.</a>
Stap 2: Vul het vak/de activiteit in op de juiste plaatsen in de vragenlijst als je de zelfregulatie van een specifiek vak/een specifieke activiteit wilt weten. Als je geen specifiek vak onderzoekt, dan kun je de vragenlijst zo gebruiken.
Stap 3: De vragenlijst is getest en geschikt bevonden, ook bij leerlingen uit groep 7 en 8 van de basisschool. Specifieke woorden die afhankelijk zijn van de schoolcontext, bijvoorbeeld docent in plaats van leerkracht, kunnen aangepast worden. Zorg dat de inhoud wel hetzelfde blijft.
&rsaquo; Download de vragenlijst <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Vragenlijst-zelfregulatietool.docx">[doc]</a> <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Vragenlijst-zelfregulatietool.pdf">[pdf]</a>
Stap 4: De vragenlijst is vrij lang (75 stellingen). Het is mogelijk om de vragenlijst in delen af te nemen. Je kunt zelf kiezen waar je de vragenlijst afbreekt.
Stap 5: Print de vragenlijst uit voor een afname op papier of bereid een online afname voor via bijvoorbeeld <a href="https://nl.surveymonkey.com" target="_blank" rel="noopener">Survey Monkey</a> of <a href="https://www.google.nl/intl/nl/forms/about/" target="_blank" rel="noopener">Google Formulieren</a>.
&rsaquo; Bekijk de <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal/" data-type="page" data-slug="wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal">voor- en nadelen van afname op papier of digitaal</a>.

Stap 1: Geef uitleg aan leerlingen over het invullen van de vragenlijst:
<ul>
<li>De vragenlijst gaat over zelfregulatie voor (vak/activiteit) of voor school in het algemeen (vertel de leerlingen dat ze vragen gaan invullen over hoe ze werken voor school/vak/activiteit).</li>
<li>Vertel de leerlingen dat de vragen anoniem worden verwerkt. De leerling moet zich vrij voelen in het beantwoorden van de vragen.</li>
<li>Vertel de leerlingen uit hoeveel delen de vragenlijst bestaat.</li>
<li>De leerling leest een stelling en omcirkelt &eacute;&eacute;n van de 5 antwoordcategorie&euml;n.</li>
<li>Als de leerling klaar is, geeft hij/zij de vragenlijst aan jou of slaat hij/zij de antwoorden digitaal op.</li>
</ul>
Stap 2: Sla zowel de papieren als de digitale vragenlijst op een beveiligde plek op, bijvoorbeeld in een kast die afgesloten kan worden of op een pc met wachtwoord.
&rsaquo;Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens en toestemming regelt</a>.

Stap 1: De antwoorden (cijfers 1-5) van leerlingen worden ingevoerd in het Excel-format. Bij een online afname kunnen antwoorden worden ge&euml;xporteerd naar Excel. Bij een papieren afname worden antwoorden handmatig ingevoerd in het Excel-format (invoertijd 3 minuten per leerling). Wanneer een leerling meerdere antwoorden of geen antwoord heeft gegeven dan vul je niets in.
&rsaquo; Download <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Excel-format-zelfregulatietool.xlsx">het Excel-format</a>.
Stap 2: De antwoorden van leerlingen worden in het Excel-format geanalyseerd doordat het format eerst schalen maakt. De stellingen die samen &eacute;&eacute;n onderdeel van zelfregulatie meten vormen een zogenoemde schaal. De verschillende schalen kun je apart van elkaar interpreteren.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Overzicht-schalen-en-stellingen-zelfregulatietool.pdf">een overzicht van de schalen met bijbehorende stellingen</a>.
Stap 3: Het Excel-format geeft informatie over de betrouwbaarheid, het gemiddelde en de standaardafwijking.

Wat vertellen de resultaten jou? 

Interpreteer de gemiddelden en standaardafwijkingen van de 15 zelfregulatieschalen.
<ul>
<li>Schaal 1 t/m 9: Als leerlingen een hoge score hebben op &eacute;&eacute;n van deze schalen, betekent dat het veel voorkomt, bijvoorbeeld dat ze vaak een bepaalde strategie toepassen.</li>
<li>Schaal 10 t/m 15: als leerlingen hier een hoge score op hebben, betekent het dat een leerling vindt dat de schaal van toepassing is op hem of haar, dus dat hij/zij goed is zichzelf te motiveren of goed zelf het eindproduct kan controleren.</li>
</ul>
Aan de hand van de gemiddelde scores per schaal kan antwoord worden gegeven op de vraag in welke mate leerlingen zelfregulatiestrategie&euml;n gebruiken in het onderwijs.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zegt-de-standaardafwijking-mij/" data-type="page" data-slug="wat-zegt-de-standaardafwijking-mij">hoe je de standaardafwijkingen interpreteert</a>.

<ol>
<li>Je kunt het onderwijs aanpassen met als doel de zelfregulatie van leerlingen (verder) te verhogen.</li>
<li>Zoeken naar onderliggende redenen voor een eventuele tegenvallende zelfregulatie. Hiervoor kunnen leerlingen en leraren worden ge&iuml;nterviewd. Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/post/interviewtool/" data-type="post" data-slug="interviewtool">interviewtool leraren</a>.</li>
</ol>

Vragenlijst motivatietool (doc)

Vragenlijst motivatietool (pdf)

Het instrument is geschikt voor alle leerjaren en onderwijstypen.

Naar schatting bedraagt de tijdsinvestering 6 tot 8 uur. Het afnemen van de vragenlijst in de les duurt ongeveer 20 minuten.
Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools/" data-type="page" data-slug="wat-is-de-tijdsinvestering-voor-de-verschillende-tools">een voorbeeld van een tijdsinvestering</a>.

Ik wil weten in hoeverre de motivatie van mijn leerlingen verandert.

Motivatietool

Hoe bereid je de afname van de vragenlijst motivatie voor?

Stap 1: Voor afname dienen ouders/verzorgers toestemming te hebben gegeven. Verder worden de gegevens vertrouwelijk behandeld. Individuele leerlingen mogen niet kunnen worden herleid uit de resultaten. Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens en toestemming regelt</a>.
Stap 2: Vul het vak/de activiteit in op de juiste plaatsen in de vragenlijst.
Stap 3: Controleer het taalgebruik van de stellingen voor de doelgroep en pas deze eventueel aan. Gelieve de inhoud van de stellingen niet veranderen.
&rsaquo; Bekijk een <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Overzicht-schalen-en-stellingen-motivatietool-1.pdf">voorbeeld van aangepaste stellingen voor vmbo-leerlingen</a>.
Stap 4: Print de vragenlijst uit voor een afname op papier of bereid een online afname voor via bijvoorbeeld <a href="https://nl.surveymonkey.com" target="_blank" rel="noopener">Survey Monkey</a> of <a href="https://www.google.nl/intl/nl/forms/about/" target="_blank" rel="noopener">Google Formuliere</a>n.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal/" data-type="page" data-slug="wat-zijn-de-voor-en-nadelen-van-afname-op-papier-of-digitaal">de voor- en nadelen van afname op papier of digitaal</a>.

Hoe voer je de afname van de vragenlijst motivatie uit?

Stap 1: Geef uitleg aan leerlingen over het invullen van de vragenlijst:
<ul>
<li>De vragenlijst gaat over motivatie voor een vak/activiteit.</li>
<li>De leerling vult de vragenlijst in &eacute;&eacute;n keer in.</li>
<li>De leerling leest een stelling en omcirkelt &eacute;&eacute;n van de 5 antwoordcategorie&euml;n.</li>
<li>De antwoorden worden anoniem verwerkt.</li>
</ul>
Stap 2: Sla de vragenlijst op een beveiligde plek op. 
&rsaquo; Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens/" data-type="page" data-slug="hoe-ga-ik-zorgvuldig-en-op-een-veilige-manier-om-met-onderzoeksgegevens">hoe je veilig omgaat met gegevens</a>.

Stap 1: De antwoorden (de cijfers 1-5) van leerlingen worden ingevoerd in een Excel-format. Bij een online afname kunnen antwoorden soms worden ge&euml;xporteerd naar Excel. Bij een papierenversie voer je de antwoorden handmatig in het Excel-format in. Wanneer een leerling meerdere antwoorden of geen antwoord heeft gegeven dan vul je niets in.
&rsaquo; Download <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Excel-format-motivatietool.xlsx">het Excel-format</a>.
Stap 2: De stellingen die samen &eacute;&eacute;n type motivatie meten, vormen een schaal. De antwoorden van leerlingen worden in het format per type (schaal) geanalyseerd. Deze vier typen motivatie kun je apart van elkaar interpreteren.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://backend.voortgezetleren.nl/wp-content/uploads/2021/03/Overzicht-schalen-en-stellingen-motivatietool-1.pdf">het overzicht van schalen met bijbehorende stellingen</a>.
Stap 3: Per schaal geeft het Excel-format de betrouwbaarheid, het gemiddelde en de standaardafwijking.

Stap 1: Check de betrouwbaarheid van de motivatieschalen in het Excel-format. Dit is nodig omdat allerlei aspecten de antwoorden van leerlingen kunnen be&iuml;nvloeden, zoals wie de vragenlijst afneemt, de achtergrond van de leerlingen, etc.
&rsaquo; Bekijk<a href="https://www.voortgezetleren.nl/waarom-is-de-betrouwbaarheid-belangrijk/" data-type="page" data-slug="waarom-is-de-betrouwbaarheid-belangrijk"> waarom het belangrijk is de betrouwbaarheid te controleren</a>.
Stap 2: Interpreteer de gemiddeldes en standaardafwijkingen van de motivatieschalen. Over het algemeen geldt dat een gemiddelde score van de schalen intrinsieke motivatie, ge&iuml;dentificeerde motivatie en de externe motivatie boven de 3 en een gemiddelde score van de schaal amotivatie onder de 3 erop duidt dat de leerlingen gemotiveerd zijn voor het onderwijs. De standaardafwijking geeft informatie over de spreiding van de verschillende scores rond het gemiddelde.
&rsaquo; Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/wat-zegt-de-standaardafwijking-mij/" data-type="page" data-slug="wat-zegt-de-standaardafwijking-mij">hoe je standaardafwijkingen interpreteert</a>.

<ol>
<li>Met behulp van de resultaten kun je het gesprek aangaan met de schoolleiding over de vernieuwing.</li>
<li>Het onderwijs aanpassen met als doel de motivatie van leerlingen (verder) te verhogen.</li>
<li>Zoeken naar onderliggende redenen voor een eventuele tegenvallende motivatie. Hiervoor kunnen leerlingen en docenten worden ge&iuml;nterviewd. Bekijk <a href="https://www.voortgezetleren.nl/post/interviewtool/" data-type="post" data-slug="interviewtool">interviewtool leraren</a>.</li>
</ol>

Leraren

Praktijkvoorbeelden

Tools en instrumenten

Bijeenkomsten

Onderzoeksinstrumenten

Tips kennisdelen

Leestips